Chào các bạn, tuần vừa qua của bạn thế nào? Có bạn nào để ý hôm qua mình không gửi newsletter không? (mình viết bài qua notes thay vì newsletter, bạn cần phải vào trang substack để thấy )
Mình đang trải nghiệm những ngày cuối trong đợt thử thách 30 ngày, và tuần này mình siêu bận nên sẽ chỉ có thể dành đúng 1 tiếng để viết và chuốt bài được thôi. Bài nào mình cảm thấy không đủ đô mình sẽ để vào Notes.
Sáng nay mình vừa bị Substack cho sập trang vì báo spam độc giả. Mình hoảng hồn viết thư appeal và đã được khôi phục lại. Và mình cũng chợt nhận ra là mỗi newsletter có thể sẽ bị rơi vào dạng spam mail nếu không được đọc. Nếu viết Notes sẽ không gặp tình trạng này. Có thể mình đang spam các bạn cho đợt này, rất xin lỗi nếu mình đang gửi cho các bạn những bài viết không đạt chất lượng như bạn mong muốn.
Dưới đây là một khảo sát nhỏ để mình biết được cách các bạn tiêu thụ nội dung từ mình. Mong mọi người điền giúp nhé.
Đáng ra bài viết này sẽ là notes, nhưng mình lại thấy biết đâu phù hợp với những anh em đã từng có những trải nghiệm tệ với sếp của mình. Thành ra mình lại gửi newsletter, và mong những chia sẻ dưới đây hỗ trợ được các anh chị em độc giả của mình nhé.
Tèn ten ten…
Câu chuyện sếp toxic bắt đầu
Chọn bạn mà chơi, chọn sếp mà làm. Đây thực sự là những lời khuyên quý báu.
Tuy nhiên, cuộc đời không như là mơ. Đa phần bạn không chọn được sếp, mà là sếp chọn bạn (sếp có nhiều câu hỏi cho bạn hơn cho sếp, và có nhiều thông tin về công việc hơn bạn). Tất nhiên sau này bạn có kinh nghiệm hơn thì bạn còn có nhiều lựa chọn về sếp hơn, nhưng gì thì cũng phải có sai lầm thì bạn mới chọn khôn hơn được.
Và khi bạn đang kẹt phải làm cùng với sếp toxic nữa thì chào mừng bạn đến với cuộc đời.
Bài viết này chia sẻ một số đúc kết từ chủ thớt, người đã trải qua muôn vàn sự toxic để có thể chia sẻ với bạn cách sống sót và sinh tồn sau hơn 10++ công ty và doanh nghiệp tại Hà Nội mình từng tham gia (có người sẽ tự hào, người sẽ đánh giá, còn mình thì chỉ coi nó như một facts thôi 😉).
Sếp của bạn là ai? Thế nào là toxic?
Làm ở đâu thì bạn cũng cần phải quản lý sếp, đúng hơn là quản lý kỳ vọng của sếp.
Trước khi buộc tội sếp toxic thì bạn cũng cần phải làm trọn trách nhiệm của mình. Có ba nguyên tắc khi nhận việc mình hay làm, đó là:
Hỏi rõ việc này cần làm vì sao?
Hỏi rõ mong muốn kết quả là gì?
Hỏi rõ bao giờ cần, và confirm là mình có khả năng đáp ứng được không.
Rồi, và đến phần toxic nhé. Dưới đây là một số kiểu red flag của một số người sếp mình cho là toxic:
Không chịu nói rõ việc cần làm vì sao, chỉ quan tâm đến kết quả là phải nhanh
Không chịu làm rõ mình muốn gì khi việc được giao, nhưng luôn sẵn sàng đánh giá kết quả
Không biết bao giờ mình cần, nhưng khi không có thì đánh giá và blame bạn hoặc người khác
Những lời nói khi giao việc và khi triển khai bất nhất
Bỏ qua thêm những vấn đề khác như ngôn ngữ nói năng, thái độ châm chọc, xúc phạm,…
Không giao việc cho bạn, bỏ bê việc kiểm tra tiến độ công việc của bạn
Chỉ đòi hỏi mà không chịu hỗ trợ, thấu hiểu cho bạn
Khi có sự cố, không đứng ra nhận trách nhiệm của mình, mà đẩy hết trách nhiệm cho bạn
Vậy bạn cần phải làm gì?
Xác định kỳ vọng
Bạn muốn làm gì ở đây, cần gì ở chỗ làm hiện tại?
Sếp hiện tại cần bạn làm gì? Bạn có đáp ứng được không?
Nếu bạn nghĩ không hợp sếp nhưng thích công việc và môi trường, bạn có thể hỏi lời khuyên từ những đồng nghiệp? (nhưng hãy cảnh giác xem đồng nghiệp bạn là ai? Có tin tưởng được không? )
Bạn muốn đấu tranh để ở lại, hay tìm chỗ khác?
Tạo ranh giới trong công việc
Bạn học cách giao tiếp với sếp, làm rõ các nguyên tắc như mình nói ở trên. Bình tĩnh nói rằng nếu những thông tin trên không rõ ràng, bạn sẽ không thể nhận và làm tốt công việc được.
Trường hợp bạn không được giao việc, hoặc bị bỏ bê và không rõ lý do, đây là một red flag rất lớn. Bạn nên chủ động hỏi xin thêm việc, hoặc sẵn sàng tìm chỗ mới vì sớm muộn bạn sẽ bị thay thế. Hãy tin rằng mọi việc đều có một logic sâu thẳm, bạn cần phải tìm hiểu nó là gì. Nếu không thay đổi được tình hình, hãy bình tĩnh và tận hưởng thời gian rảnh mà công ty đang trả tiền để bạn học tập và phát triển.
Trường hợp bạn đang bị tấn công bởi lời nói và cách góp ý của sếp, mình có những lời khuyên sau:
Đừng đi nói xấu việc này với người khác. Hãy chuyên nghiệp và xem lại xem có lỗi gì từ phía bạn, có cách nào bạn có thể làm tốt hơn được không.
Trả lời follow up, hẹn gặp 1-1, đối đầu trực tiếp bằng 1000 câu hỏi để làm rõ những gì bạn cần làm tốt hơn. Đừng sợ hãi lảng tránh, hãy đối diện và chinh phục công việc bạn được giao vì bạn ở đây để làm nó.
Book lịch 1-1, ngay trong phòng họp. Đừng quên mối quan hệ là hai chiều, bạn hoàn toàn có thể chủ động để sếp hiểu bạn không ngán những việc cần phải làm để get-shit-done. Một số người prefer trà đá để nói chuyện công việc, cái này tuỳ bạn, nhưng bạn không nên ngại việc làm rõ vấn đề công việc ở những nơi ngoài công việc.
Sử dụng cách giao tiếp trung dung, tách biệt cảm xúc cá nhân, đi thẳng vào vấn đề.
Không nên:
Hôm qua anh/chị xúc phạm em, khiến em tổn thương. Em muốn góp ý với anh chị về cách làm việc này.
Nên:
Hôm qua em thấy anh/chị không hài lòng về kết quả công việc. Em đang thấy có một số điểm hai bên đang hiểu lệch nhau về kỳ vọng. Em muốn làm rõ nhu cầu của anh để làm tốt hơn.
Trường hợp bạn nhận thấy có những điểm mà bạn thấy thất vọng về cách xử lý, tính cách,… của sếp bạn, những thứ mà bạn biết không thể góp ý được
Nếu bạn là sếp, cách giải quyết tốt hơn là gì? Hãy tìm hiểu vấn đề khiến sếp bạn đang gặp khó và xử lý như vậy
Nếu chưa đủ thân, đừng góp ý cho sếp về cách sống của người ta. Hãy nêu lại vấn đề mà sếp bạn đang gặp phải và hỏi để xem bạn hiểu có thực sự đúng không?
Thử suy nghĩ và tự đưa ra một đề xuất nếu bạn có thể gỡ được vấn đề đó. Biết đâu sếp lại thay đổi và bật công tắc “dễ thương” với bạn.
Nếu vẫn không work được với sếp, thì thôi chấp nhận hai bên không hợp nhau. Có những trường hợp sếp động vào điểm ranh giới chịu đựng của bạn. Công ty không phải nhà tù, bạn hết tiền pokers rồi thì cash out, chơi ván khác. Không sếp này thì bạn chọn sếp khác
Vừa rồi là một số ghi chú nhanh của mình. Nguyên tắc của mình thì mình cũng sẽ không nhún nhảy quá nhiều nếu các sếp muốn mình phải chăm sóc, đoán ý, và đấy cũng là lý do mình chọn làm công việc liên quan đến IT, nơi mọi thứ tương đối rõ ràng và tổ chức cần mình để làm việc có ý nghĩa cho người dùng (mình làm sale chắc không sống được kiểu này). Và bạn cứ thành thật với chính mình, nếu cảm thấy không hợp, thì cứ kiên nhẫn vì điều gì tới sẽ tới, bạn có cố cũng không thay đổi được. Sau này nhìn lại, những trải nghiệm này sẽ giúp bạn trưởng thành hơn và học được cách làm khác đi với những tình huống tương tự. Chúc bạn sẽ may mắn vượt qua được những trở ngại này, để rồi một ngày lại có thể cười vui khi nhớ lại những chuyện cũ nhé.
—
#WOTN5
Bài viết thuộc thử thách viết 30 ngày của khóa học Writing On The Net.
Nếu mình biết bài học này từ những năm tháng tuổi trẻ… thì mình có lẽ đỡ phải nhảy việc nhiều vì sếp rùi 😂
Em từng làm với các sếp mà em thấy khó nhất là khi họ có tính cách hay cách giao tiếp mình thấy không phù hợp. Vì nếu những vấn đề task-oriented thì còn gỡ được, còn những cái liên quan đến con người cá nhân thì em vừa thấy ngại phản hồi lại vừa khó thay đổi ấy hic. Nên nhiều khi em chờ ngoại cảnh là sếp tự nghỉ việc trước ạ, vì (thật may) là cũng biết là không phù hợp với môi trường.