[Mở khoá 4] - Khi mà ai giờ cũng có thể tự làm sản phẩm với AI (Vibe coding)

Cái gì mà sản phẩm người ta không sẵn có thì mình có thể tự build được với AI.

Như bài viết trước của mình có nói tới, tương lai của ngành Sản phẩm chắc chắn sẽ thay đổi với sự có mặt của rất nhiều công cụ AI.

Đọc thêm 👇:

[Product 101 #3] - Bàn về một tương lai của ngành Product

Một số bạn có thể sẽ nghĩ rằng việc này có thể không liên quan đến mình, do mình không thuộc ngành tech.

Mình quyết định sẽ viết thêm số này để giới thiệu với bạn một thông điệp cô đọng hơn:

Bất kỳ ai giờ cũng có thể làm sản phẩm - không quan trọng bạn có thuộc ngành tech hay không.

Tất nhiên, bạn vẫn cần có kiến thức về tech, và tư duy làm sản phẩm.

Những thứ này không phải ai sinh ra cũng có, nhưng bạn không nhất thiết phải làm trong ngành tech để học được.

Sự sáng tạo, óc quan sát và tư duy liên kết sẽ là chìa khoá để các bạn có thể nhìn ra những sản phẩm mới, biến cái không thể thành có thể.

Câu chuyện làm sản phẩm

Câu chuyện làm sản phẩm trước đây thường là đặc quyền của những ai học code và có mặt trong ngành tech. Họ cắm mình trong phòng, làm việc với máy tính, điên cuồng hackathon và cho ra mắt những ứng dụng và sản phẩm có triệu người dùng.

Họ cố thức đêm để tạo ra demo, đưa sản phẩm lọt vào mắt các nhà đầu tư, và boom, họ trở thành triệu phú công nghệ với những công ty kỳ lân.

Họ cắm mình trong phòng, làm việc với máy tính, điên cuồng hackathon và cho ra mắt những ứng dụng và sản phẩm có triệu người dùng.

Các sản phẩm của họ tạo thành đế chế chi phối các thần dân bên trong, doanh thu của họ vượt xa cả tổng GDP của nhiều quốc gia trên thế giới. Mark Zuckerberg, ở tuổi 19, làm chủ Facebook - là mạng xã hội quyền lực nhất hiện tại có tới trên 2 tỷ người dùng mỗi ngày (số liệu năm 2023).

Đã có thời kỳ ngành tech là vua của mọi ngành, cho đến khi Covid và lay off xảy ra. Với sự ra đời của AI, không có ai thực sự an toàn. Chúng ta đều có thể bị bỏ lại phía sau.

Lay off, mùa đông ngành Tech và cách để thích nghi

Đây là một cái nhìn khá tiêu cực với những ai nghĩ mình quá già để học tech.

Chính lúc này, các bạn cần nhận ra một cơ hội chưa từng có: học tech chưa bao giờ dễ dàng đến thế.

Ngày 29 tháng 3 năm 2025, tôi sửng sốt khi đọc một tin nhắn sau trên cộng đồng bình dân học AI. Một bạn lễ tân khách sạn đang hỏi về cách xây dựng cơ chế tự động hoá dữ liệu cho hệ thống của bạn ấy xây dựng.

Và hệ thống này thì vô cùng đơn giản. Bạn nhờ AI gen các mã QR, cho phép khách truy cập vào form mà bạn ấy dựng sẵn. Các câu trả lời sẽ được tự động gửi về kênh chat để bạn biết được khách cần gì mà phục vụ. Mọi thứ hết sức đơn giản mà hiệu quả, sử dụng toàn những công cụ khá phổ thông kết hợp AI.

Đây toàn là những thứ khá đơn giản, không cần phải biết những đoạn code phức tạp, mà chỉ cần biết cách kết nối các công cụ với nhau.

Cuối năm 2019, một ý tưởng start-up tôi đã từng nghĩ ra và triển khai như sau.

Với việc các khách du lịch đến Việt Nam thuê phòng airbnb ngày một nhiều, tôi và 1 anh học theo một bên ở Hàn Quốc, lắp đặt sẵn một thiết bị tablet giá rẻ đặt ở các phòng. Trong tablet, bọn tôi có sẵn một trang sản phẩm với các dịch vụ dành cho khách du lịch như mua hàng lưu niệm, đặt xe, mua vé tour,... Bọn tôi sẽ có sẵn các đầu mối trung gian và sẽ kinh doanh chênh lệch dựa trên việc khách sẽ muốn tiện lợi đặt hàng. Đây là tư duy làm sản phẩm wizard of oz cơ bản.

Để triển khai, bọn tôi đã mua 10 cái tablet để thử tại một chuỗi khách sạn của người bạn. Bọn tôi cũng đã lấy một ứng dụng no-code sẵn có để up sản phẩm của mình lên trang bán hàng, và cài app bán hàng vào thiết bị mobile. Bọn tôi đã chuẩn bị kết nối các đầu mối, và tôi đã lên sản phẩm bằng tay trên đó, thủ công hơn 50 đầu sản phẩm và đến xin bạn tôi đặt tablet trong phòng.

Bọn tôi không ngờ Covid đến nhanh quá, nên thử nghiệm thất bại. Cũng may tôi và người anh này vừa làm thuê vừa làm thử nên không sao, coi như bài học.

Giờ nếu bạn áp dụng cách làm của bạn lễ tân kia thì quả thật quá đơn giản. Chúng tôi chỉ cần gen 1 mã QR, dựng một trang online bán hàng riêng, và gửi tin nhắn vào Whatapp hay Telegram, bỏ qua luôn chi phí mua tablet và công cài app trên máy.

Việc kết hợp những công cụ sẵn có như vậy để tạo thành một hệ thống của riêng mình đang ngày một trở nên dễ dàng.

Giống như trong phim Địa Đạo, các cụ nhà ta cưa bom lấy nguyên vật liệu để làm vũ khí, thì việc có kiến thức về tech và biết mình muốn gì sẽ giúp chúng ta lắp ghép và tạo nên những sản phẩm hỗ trợ công việc của mình rất hiệu quả từ những tools low code và AI sẵn có.

Và điều hay nhất là những người dev 10 năm với những người bình dân học AI đang ở một xuất phát điểm gần tương tự nhau khi công nghệ này vẫn đang còn rất mới.

Rất khó để dự đoán dân dev sẽ xây nền tảng cướp hết việc của non-tech trước hay dân non-tech sẽ tự build được công cụ mà không cần dev.

Vậy chúng ta cần phải học.. cưa bom như thế nào?

Có một câu nói rất hay khi mình nghe podcast về làm giàu kiểu cụ Hồ trên Spiderum:

Việc khó nhất trên đời là tự học, vì bản thân việc tự học cũng cần có người...dạy.

Cưa bom nguy hiểm vì chỉ sai sót thôi cũng sẽ trả giá bằng tính mạng, nhưng các cụ nhà ta bất chấp vì đam mê công nghệ quá.. lớn 😂 (đùa thôi, chứ các cụ cũng có động lực sinh tồn nữa)

Khác với các cụ, chúng ta may mắn hơn khi bây giờ đã có quá nhiều phương tiện để có thể tự học. Bên cạnh việc google để học thì bây giờ các bạn đã có thể hỏi AI.

Nhưng qua quá trình trải nghiệm, thử thách của chúng ta không chỉ nằm ở việc hỏi AI như thế nào, mà còn là làm sao để hỏi được những thứ mà chúng ta còn chưa biết.

Làm sao để các bạn có thể biết được mình muốn build cái gì, để cùng phối hợp với AI để build cái bạn cần?

Làm sao để đánh giá ý tưởng của mình có khả thi hay không?

Khả thi cả về mặt công nghệ, lẫn UX cho người dùng, và có tiềm năng kiếm tiền từ nó?

Bài toán về vấn đề đặt câu hỏi, reframing các vấn đề và nhu cầu là những kỹ năng mà những người làm sản phẩm phải đối mặt với mỗi ngày.

Rất khó để có một khoá coursera chỉ dẫn các bạn free việc kết hợp tất cả những kỹ năng này, khi mà mỗi sản phẩm lại mỗi khác, và có thiên biến vạn hoá các cách tư duy khác nhau để thực hiện bài toán cần giải.

Cái khó ở đây là nhìn ra bài toán, cái khó hơn nữa là sự kiên trì để học cách giải bài toán đó với những công nghệ bạn biết và chưa biết.

Trong phần dưới đây, mình sẽ mô tả một ví dụ của một trải nghiệm mà trước đây mình đã chấp nhận dùng excel, nhưng giờ có AI thì mình đã có thể nâng cấp sản phẩm nên một tầng mới.

Bài toán đặt ra

Ở một công ty nọ có một file excel lưu trữ mọi thông tin mã hàng, và khi có một đợt xuất hàng, thì cần phải dán nhãn tất cả các thùng hàng được cho lên container chở ra cảng. Mỗi lần ship sẽ bao gồm các thùng hàng của những đơn hàng khác nhau.

File excel đã cho phép mỗi lần in mã, người dùng sẽ chọn một mã hàng trong drop-down list. Với container có khoảng hơn 20 mã hàng, thì sẽ cần người in 20 mã khác nhau dán lên thùng để kiểm hàng tránh gây nhầm lẫn.

Từ bao năm nay, người dùng bắt buộc phải làm thủ công, in mã ra từng file khác nhau, bao nhiêu nhãn là bấy nhiêu lần. Mỗi lần in là lại phải mở file chọn thư mục để lưu, rồi đặt tên theo mã hàng, dù quy trình lặp đi lặp lại. Càng làm gấp càng dễ có sai sót.

Công ty này là chỗ quen biết, nên mỗi lần thay đổi mã gốc, họ sẽ nhờ tôi review để chỉnh sửa lại tệp dữ liệu trên excel. Trong lần nhờ gần nhất, tôi chợt nảy ra ý định sao tôi không build một tool in nhãn mới, in hàng loạt mã trong 1 lần in, và save vào folder do người dùng chỉ định, với tên từng nhãn theo mã sản phẩm. Người dùng chỉ cần copy chuỗi mã trong hệ thống, và có thể preview sản phẩm và save vào máy tính.

Tôi từng làm những tools như vậy ở các doanh nghiệp cùng đội dev, và giờ tôi quyết định sẽ thử làm bài toán này với vibe coding. Trong đầu tôi hiểu rõ là toàn bộ phần giao diện tôi hoàn toàn có thể thiết kế được cùng AI, còn phần dữ liệu gốc thì đã có file excel sẵn có, gần như tôi không phải tạo mới quá nhiều.

Đây là một bài toán đơn giản sẽ giúp tôi liên kết khả năng thiết kế hệ thống của mình với giao diện do AI cũng cấp.

Hành trình thực hiện

Những ý tưởng hay là một chuyện, nhưng cái khó hơn là khi bắt tay vào làm và gặp những trở ngại trên đường đi.

Không gì học tốt bằng thực hành, và phải thực hành thì bạn mới thực sự học được

Các bạn có thể đọc chi tiết tại đây với giá 80k (một cốc trà sữa hạng xịn). Tôi đã ghi lại toàn bộ hành trình 05 ngày liên tục thử nghiệm vibe coding và sẽ tiết kiệm công vừa mò vừa học cho các bạn (dù việc khổ sở khi mò là thứ bạn vẫn cần phải làm để tự học).

Trong bài sẽ có toàn bộ thought process lẫn các lệnh về AI tôi đã dùng để build sản phẩm này từ đầu như thế nào. Các bạn có thể lần mò để làm theo và tự đúc rút cách tương tự. Các bạn cũng sẽ được add vào một cộng đồng riêng để tôi tư vấn cho sản phẩm bạn muốn build.

Trong bài (sau khi mở) sẽ có toàn bộ thought process lẫn các lệnh về AI tôi đã dùng để build sản phẩm này từ đầu như thế nào. Các bạn có thể lần mò để làm theo và tự đúc rút cách tương tự. Các bạn cũng sẽ được add vào một cộng đồng riêng để tôi tư vấn cho sản phẩm bạn muốn build.

Hãy inbox tôi tại đây nếu bạn gặp phải bất kỳ khó khăn gì trong quá trình thanh toán để xem bài viết.

Kết quả

Tôi đã build được app tại đây

Các bạn có thể copy đoạn mã sau để thử

M997116

M997117

2744198

Cảm giác thật đã khi khách hàng (rất khó tính) chấp nhận sản phẩm

Chúng ta luôn có xu hướng tự tin vào hành trình hơn thực tế xảy ra.

Tôi đã phải khá chật vật trong quá trình build, nhưng sự chật vật đó giúp tôi học được rất nhiều điều. Tôi cảm thấy thấu cảm hơn rất nhiều những khó khăn của các anh em dev khi phải giải quyết những vấn đề kỹ thuật khi liên kết các hệ thống.

Và cảm giác thật sung sướng khi nhìn thấy thành phẩm của mình. Tôi đã phải làm việc rất chăm chỉ để có thể được lười hơn.

Tôi nhận ra năng lực xây hệ thống nhỏ kiểu này có thể được hoàn thành bởi một cá nhân, thay vì phải duy trì cả một đội code để làm.

Tôi nhận ra hoàn toàn có thể có những sản phẩm như vậy để cho những người dùng trả phí, thực hiện những nhu cầu tương tự. Vấn đề là tôi có đủ sự thông minh, sáng tạo để nhìn ra điều đó, cùng sự kiên trì xây dựng nó hay không.

Tôi tin rằng khoảnh khắc bạn nhận ra mình có khả năng kết nối các nguồn lực về công nghệ trong thời đại mới chính là một cảm giác hưng phấn khôn tả. Dopamine của việc này khiến cho bạn có cảm giác chinh phục được một trò chơi lớn lao.

Chính vì thế, bạn rất nên bỏ thời gian ra học để làm được việc này.

Bạn hoàn toàn có thể tự học và set-up được một website cá nhân, tạo giỏ hàng và bán các dịch vụ do bạn cung cấp, ... một mình mà chẳng cần thuê người support kỹ thuật.

Bạn có thể tự động hoá để AI tự viết và post bài truyền thông cho mình lên nhiều nền tảng khác nhau. Bạn có thể tạo mã QR để những người khác biết đến sản phẩm và dịch vụ của bạn. Bạn có thể thay thế excel thủ công bằng những phần mềm khác do bạn viết, có độ linh hoạt cao và thân thiện mà các dev sẽ không thể nhìn được như bạn.

Nếu bạn thích học những trải nghiệm như vậy, hãy điền vào form này giúp tôi để tôi vượt lười mở khoá học cho phù hợp.

Hiện tôi đang hình dung một khoá học dành cho những người non-tech muốn học cách áp dụng tư duy làm sản phẩm để tự tạo các sản phẩm trong thời đại mới, chứ không đơn thuần chỉ là học lý thuyết về làm sản phẩm để chuyển ngành sang nghề Product thành công như một số khoá đã có sẵn trên thị trường.

Vĩ thanh: Cho những ai thắc mắc vì sao tôi lại muốn làm khoá học và paid article?

Ơ thế là lại quảng cáo khoá học à? Rồi paid article nữa?

Nếu tôi tử tế và hào phóng, sao tôi không viết và chia sẻ những điều này free cho mọi người?

Dành cho những ai thắc mắc, thì thực sự việc chia sẻ trả phí mới là cách đi bền vững để tôi có động lực nghiên cứu và đưa ra những nội dung chất lượng hơn cho mọi người.

Các thông tin và kiến thức cần một sự tích luỹ nhất định để cho ra bài viết. Và để thành bài giảng thì nó còn cần nhiều công sức hơn nữa.

Sẽ có những chủ đề mà nó sẽ không giá trị lắm với những tập khán giả số đông, nhưng lại cực kỳ giá trị với những ai hiểu về tầm quan trọng của nó

Những công sức này là chuyên môn và know-how rất giá trị đối với tôi, nên nó cần được chia sẻ với những người thực sự hiểu giá trị mà nó mang lại.

Việc kiến thức mình trao đi được mọi người trả tiền học và áp dụng thành công mang lại động lực cho tôi.

Và nói thẳng thì người có động lực thì mới làm việc tận tâm, còn nếu không có ý đồ gì thì tôi cũng chắc khó mà có lý do để bỏ đủ thời gian để document lại những gì tôi đã làm cho người khác (dù tôi có tử tế thế nào đi nữa 😅).

Trong bài viết trước, tôi rất vui vì có tiếng gọi vũ trụ rằng khá nhiều độc giả sẵn sàng trả tiền để đọc.

Nhưng mà substack lại không thể cho trả tiền theo từng bài viết, vậy thì phải làm sao?

Nếu substack không giải quyết được thì tôi sẽ tự giải quyết bằng công nghệ, và cuối cùng tôi nghĩ mình đã làm được.

Hơn nữa, tôi hoàn toàn tin rằng việc chia sẻ và xây dựng hệ thống khoá học là một cách để những người có chuyên môn có thể từng bước tạo nguồn thu nhập thụ động và trở nên an toàn hơn trong thời đại biến động như thế này.

Tôi sẽ chia sẻ với các bạn hành trình mới này của tôi trong những bài viết trong năm nay. Tôi hy vọng sẽ cùng các bạn kiến tạo được một cộng đồng những người muốn học những kỹ năng để không bị phụ thuộc cả đời bạn gắn với chỉ một doanh nghiệp, một tổ chức.

Các bài viết và khoá học tôi xây dựng sẽ hướng đến việc giúp mọi người có thể tự lập và phát triển theo một hướng đi mới, có thể xây dựng side hustle bên cạnh công việc chính.

Nếu các bạn cảm thấy không thích mindset này và thấy chúng ta vẫn nên học cách ngoan ngoãn và trung thành với một doanh nghiệp suốt đời, vì họ rất biết cách lo cho bạn, thì rất tiếc việc bạn cần làm ngay bây giờ là hãy unsubscribe tôi.

Còn không, thì chào đón bạn với những nội dung mới của tôi và các khoá học trên website này, website mà tôi cũng đã tự học cách build với AI, và ngay trong bài viết này test thử luồng paid article mà Substack không làm sẵn cho bạn (do bạn sẽ không thể có tài khoản stripe nếu chỉ có ngân hàng tại việt nam).

Cái gì mà sản phẩm người ta không sẵn có thì mình có thể tự build được với AI.

Hãy tham gia cộng đồng "Để không sợ thất nghiệp của tôi" dưới đây để hóng các bài chia sẻ về các kỹ năng nghề nghiệp trên facebook nhé.

Chúc các bạn một tuần mới thật nhiều trải nghiệm có ích!!